Mensen zweten om hun lichaamstemperatuur te reguleren. Het is een reactie van het lichaam om oververhitting te voorkomen. Wanneer onze lichaamstemperatuur stijgt als gevolg van fysieke inspanning, omgevingswarmte, stress of andere factoren, worden de zweetklieren geactiveerd om warmte kwijt te raken. Het menselijk lichaam heeft gemiddeld 2 tot 4 miljoen zweetklieren. Zweten is dus een natuurlijk proces, dat naast het reguleren van lichaamstemperatuur ook zorgt voor de afvoering van afvalstoffen en toxines uit ons lichaam en hydratatie van de huid.
Zweten heeft verschillende oorzaken. Ontdek in hoeverre zweten gezond is en wanneer je spreekt van overmatig zweten.
Wat zijn de oorzaken van zweten?
Zweetklieren worden getriggerd door onder andere een warme omgeving, fysieke inspanning, spanning, koorts, pittig eten of overgewicht. Daarnaast zijn er meerdere oorzaken die zweten als gevolg hebben:
- Emotionele stress: emoties zoals angst, spanning en nervositeit kunnen het zenuwstelsel activeren, wat kan leiden tot overmatig zweten als een fysiologische reactie.
- Hormonale veranderingen: schommelingen in hormoonspiegels, zoals tijdens de puberteit, menopauze of menstruatiecyclus, kunnen zweten veroorzaken.
- Medicatie: sommige medicijnen, waaronder antidepressiva, hormonale medicijnen en sommige pijnstillers, kunnen zweten als bijwerking hebben.
- Medische aandoeningen: bepaalde gezondheidsproblemen, zoals schildklieraandoeningen, obesitas en infecties kunnen zweten veroorzaken als symptoom.
- Bepaalde voedingsmiddelen en dranken: consumptie van pittig of sterk gekruid voedsel, cafeïne of alcohol stimuleert de aanmaak van zweet.
Is zweten gezond?
Ja, zweten is een normaal en gezond fysiologisch proces van het lichaam om de overtollige warmte kwijt te raken en een normale lichaamstemperatuur (tussen de 36,5 en 37,5 graden Celsius) te behouden. Ook wanneer je veel zweet of wanneer je tijdens je slaap zweet, hoeft dit niet op een onderliggend probleem te duiden. Sommige mensen, met name mannen, hebben meer zweetklieren dan anderen. Zweten kan wel ongezond zijn als het de volgende eigenschappen heeft:
- Sterke ammoniakgeur: dit kan duiden op een probleem met de nieren of lever.
- Overmatig zweten zonder inspanning: dit kan wijzen op een hormonale disbalans of een medische aandoening, zoals vertraagde schildklier of hyperhidrose.
- Plotselinge veranderingen in zweetpatroon of geur: dit kan een symptoom zijn van een onderliggende ziekte of infectie. Een infectie gaat vaak gepaard met koorts, die het zweten veroorzaakt.
Wanneer heb je last van overmatig zweten?
Overmatig zweten wordt gekenmerkt door een ongewoon en buitensporig zweetpatroon, waarbij mensen zonder fysieke inspanning of een warme omgeving flink zweten. Dit wordt ook wel hyperhidrose genoemd. Vaak merken mensen met hyperhidrose dat hun handen en voeten continu vochtig zijn, hebben ze plotseling heftige zweetaanvallen en moeten zij regelmatig van kleding wisselen. In extreme gevallen is er bepaalde medicatie, zoals anticholinergica, of zijn er chirurgische ingrepen die overmatig zweten kunnen oplossen. Ook kunnen botox-injecties die in bijvoorbeeld de oksels worden gespoten helpen om zweetklieren te blokkeren.
Hoe voorkom je overmatig zweten?
Er zijn een paar dingen waar je op kunt letten wanneer je overmatig transpireert. Cafeïne, alcohol drinken, medicijnen en nicotine zorgen ervoor dat je meer gaat zweten. Ook het kleding materiaal heeft invloed op het zweten. Synthetische stoffen houden warmte vast waardoor je lichaam sneller opwarmt en je meer gaat zweten. Hierbij kan anti zweet ondergoed een goede uitkomst bieden.
